मोरङ । आज भाद्र शुक्ल तृतीया अर्थात हरितालिका तीज । आजका दिन हिन्दु महिलाहरूले भगवान् शिवको पूजा आराधना गरी व्रत बस्नुका साथै नाचगान गरेर धूमधामसँग तीज मनाउँदैछन् । पति अनि परिवारको रक्षार्थ आज व्रत बसेका नारीहरूको अटल सौभाग्य र सदासर्वदा भरिभराऊ, कोखका लागि भगवान् स्वयं धर्तीमा झर्छन् भन्ने विश्वास छ । गएराति अवेर दर खाएर आज निराहार र निर्जला व्रत बस्ने प्रचलन छ । पार्वतीले शिवजीलाई वरका रूपमा प्राप्त गरौं भनी मनोकामना राखी तीजको व्रत बसेपछि तीजको चलन चलेको जनविश्वास छ ।
आजको दिन अविवाहित नारीहरूले शिवजी जस्तै योग्य वर प्राप्त गर्न सकूँ भन्दै भगवान् शिवको व्रत–आराधना गर्छन् भने विवाहित महिलाहरूले पारिवारिक सुखशान्ति तथा दाम्पत्य जीवनको सफलताका लागि व्रत–आराधना गर्छन् ।
आजको दिनमा शिव मन्दिर र शिवालयहरूमा दर्शनार्थीको विशेष भीड लागेको छ । काठमाडौंको पशुपतिनाथ, धरानको पिण्डेश्वर, झापाको अर्जुनधारा लगायत देशभरका शिवमन्दिरमा व्रतालु महिलाहरुको भीड लागेको छ । आज व्रत बसेर मन्दिरमा पूजा अर्चना गरेपछि विभिन्न तीज गीतमा नाचगान गर्ने चलन छ । पछिल्लो सयम तीजको नाममा महिना दिन अघिदेखि दर खाने भन्दै नाचगान गरि रमाइलो गर्ने चलन बढ्न थालेको छ ।
यस्तो छ तीजको महिमा
हरितालिका तीज शिव पुराणको हिमालय पुत्री पार्वतीको प्रसङ्गसँग जोडिन्छ । परापूर्व कालमा हिमालयकी पुत्री पार्वतीले भगवान् शिवलाई पतिदेवको रूपमा प्राप्त गर्न सकूँ भनी घोर तपस्या गरिन यद्यपि तपको विधि र तालिका नमिलेर उनको तपस्या सफल हुन सकेन । त्यसपछि जगतका पालनकर्ता भगवान् विष्णुलाई पक्कै पनि आफ्नो तपस्या कसरी सफल हुन्छ भन्ने कुरा थाहा छ भनी पार्वतीले पहिले भगवान् विष्णुको प्रार्थना गरेको र विष्णुले भगवान् शिवलाई प्राप्त गर्न व्रत, उपसना तथा पूजा विधिका सम्बन्धमा बेलिबिस्तार लगाएको पौराणिक कथन छ । भगवान विष्णुले दिएको जानकारीअनुसार पार्वतीले कठोर व्रत बसेपछि भगवान् शिव खुसी भई प्रकट भएर चिताएको कुरा पुगोस् भनी वर दिएको बताइन्छ । विष्णु भगवान अर्थात हरि र तालिका अर्थात् यही दिन पार्वतीले हरिको सल्लाहअनुसार पूजा आराधना गरी शिवलाई प्राप्त गर्न सफल भएकाले यस दिनलाई हरि तालिका भनिएको बताइन्छ ।